Jose Inazio Lopez de Luzuriaga Fernandez.
Liburua: El iceberg navarro. Euskera y castellano en la Navarra del siglo XVI (Nafar izozmendia. Euskera eta gaztelania XVI. mendeko Nafarroan)
Egilea: Pello J. Monteano Sorbet
Pamiela Argitaletxeak argitaratuta, Arre, 2017
Historia liburu bat idazten dugunean atzera begiratzen dugu gaurko begiradaz. Bista iraganean jarrita dugu baina asmoa gure garaian kokatzen dugu; gure garaian sortzen zaizkigun zalantzak eta...
PAKO SUDUPE.
Monzonek bezala Txillardegik, naziogintzaren arloan, euskarazko kulturaren alde egindakoagatik (euskara batua, eleberriak, antzerkia, abestiak, prentsa-artikuluak) eta era berean politika aldetik, zazpi lurraldez osaturiko euskal errepublika independentearen alde egindakoagatik, irakaspen ederrak eman dizkigute, eta gure atxikimendua eta aitortza merezi dute.
1957an ezagutu zuten elkar aurrez aurre: Txillardegik kontatu zigunez, Telesforo Monzon eta Maria Josefa Ganuzaren Donibane Lohizuneko Mende Berri etxean....
IRATI OLEAGA.
Aurten 15 urte bete dira Espainiako Guardia Zibilak, armak eskuetan, Euskaldunon Egunkaria itxi zuenetik. Munduan euskara hutsez idazten zen egunkari bakarra ezabatu zutenetik. Kazeta ixteaz gain, 10 langile atxilotu, torturatu eta inputatu egin zituzten, terrorismo delitua leporatuta. Hauetako baten alabak bere testigantza gordina azaltzen du hemen.
Urte gogor horietan Euskal Herriak mota guztietako indarkeriak ezagutu zituen. Espainiaren okupazioari erantzuten...
JAKE MAC SIACAIS
"FORBAIRT FEIRSTE" Erakundearen lehendakaria.
Joan den ostiralean, otsailak 16, itxaropena piztu eta zurrumurruak zabaldu ziren irlanderaren legediari buruzko legedi hitzarmen bat berehala gertatuko zelakoan. Otsailak 19an, lehen ministro britainiarra eta Taoiseach Belfastera heldu zirenean, baina, zalantzak agertu ziren. Unionistak sututa zebiltzan irlandera-hiztunen eskubideak onartzeari buruz. Asteazkenean, DUPeko buruak txio batez iragarri zuen eten egin zutela elkarrizketen fase hori.
Gauza...
JOXE ARAKAMA LOPEZ DE GEREÑU
Euskaltzalea.
Konkista era guztietako bortxak eta amarruak erabiliz gauzatzen den Herri baten azpiratzea da. Konkistaren helburua militarren estrategia-kontua izan daiteke, baina, orokorrean, konkistatzaileek menperatutako herriaren lurra, abere, gauza, ondare eta pertsonen jabetza bereganatzea bilatzen dute. Armen bidez konkista burutu eta gero kolonizazioa dator; hau da, indartsuen menderakuntza behin betikotzeko, herri bat dituen hizkuntzaz, kulturaz, balioez eta...
PAKO SUDUPE.
Berria egunkarian, urtarrilaren 13an, argitaraturiko erreportajeak mugitu nau hau idaztera. Ez nuen autokritikarik espero Ardanza eta Aulestiagandik eta hala izan da, harro daude hura sinatu eta bultzatu izanaz. Hogeita hamar urteotan aldaketa politiko franko gertatu da, eta batez ere Katalunian, 2010etik hona gertatu den, eta egun gertatzen ari denari begira jarrita, 155. artikuluaren aplikazioaren aurrekari gisa ikusten dut...
JOXE ARAKAMA LOPEZ DE GEREÑU
Euskaltzalea.
Marxista tradizionalek beti ikusi dute kolonialismoa arazo ekonomiko legez. Kolonizatuen hizkuntza, kultura, emozioak eta menpekotasunak eragindako etsipen, egonezin, abaildura eta arazo psikologikoak, aldiz, axolagabetuak izan dira, orokorrean. Adibide bat jartzearren, duela hogeita hamar bat urte, Hong Kong Erresuma Batuaren kolonia zen garaian, eztabaida sortu zen Euskal Herrian pairatzen genuen menpekotasun egoeraz. Zehazki, eztabaidaren ardatza hau...
JAKE MAC SIACAIS
"FORBAIRT FEIRSTE" Erakundearen lehendakaria.
"Kultura Hegemonia" unionismoko alderdi nagusiak gero eta maizago ahotan hartu duen hitza da britainiar kontrolpeko Irlanda ipar-ekialdeko konderrietan. Alderdi Demokratiko Unionistak gehiengo estua lortu zuen Stormonteko tokiko erakundeetan, Ostiral Santuko Hitzarmenean ezarritakoetan. 2016ko urtarrilean, baina, gobernutik kanporatua izan zen, orduko Lehen Ministrordeak, Martin MacGuinness izan zenak, dimisioa eman zuenean.
McGuinnessek aipatu zuen unionistek huts egin...
MIKEL URKOLA ELEIZEGI
Falangismo ostea. “Trantsizio demokratiko” esapidea behin eta berriz aipatzen da hemen eta horren inguruan zera esan nahi dut: 1978an Espainiako Estatuan ezarri zena ez zela trantsizio demokratikoa izan, baizik eta falangismoaren trantsizioa. Erregerengandik hasita, gogoratu behar dugu Frankok aukeratutakoa izan zela, haren aita zokoratuz. Alianza Popular alderdian falangista ohiak gelditu ziren, tartean nagusiak ziren Fraga eta...
